pdfetex.
Poniżej pokazano prosty przykład tworzenia pliku z użyciem
pakietu PLaTeX. Pakiet ten dostarcza narzędzi potrzebnych do składu
dokumentów w języku polskim LaTeXem 2e.
Autorzy pakietu: Mariusz Olko i Marcin Woliński.
Więcej informacji na temat samego pakietu -- patrz plik
czytaj.txt dystrybucji PLaTeX.
Ponadto w dystrybucjach
dołączono przykładowy plik doc/latex/platex/tstlatex.tex.
służący do przetestowania poprawnego
działania formatu LaTeX/PLaTeX. Początkującym użytkownikom zaleca się
zapoznanie z zawartością tego pliku.
Plik ten dostępny jest także na serwerze
GUST.
Techniczne szczegóły dotyczące użycia pakietu polski.sty
(główny element pakietu platex) dostępne są po dwukrotnym uruchomieniu:
platex polski.dtx
platex polski.dtx
i wyświetleniu wynikowego polski.dvi.
tex/pdftex) zestaw makrodefinicji oraz reguł
przenoszenia wyrazów dla wybranego zestawu języków.
Plik formatu z reguły posiada rozszerzenie .fmt.
Tworzenie formatu to, w skrócie, uruchomienie programu
tex/pdftex
z opcją --ini i wczytanie odpowiedniego pliku
inicjującego (dla LateX jest to plik latex.ltx).
W LaTeX 2e zestaw reguł przenoszenia wyrazów jest zwyczajowo
deklarowany w pliku o nazwie language.dat.
Plik ten znajduje się zwykle w podkatalogu
tex/generic/config/language.dat lokalnej konfiguracji systemu
TeX bądź w identycznym podkatalogu katalogu głównego instalacji. Modyfikacja
language.dat polega na usunięciu w tym pliku znaku komentarza
`%' w wierszupolish plhyph.textexconfig,
uaktywnić reguły dzielenia wyrazów dla języka polskiego -- menu
Hyphenation uruchamia edycję pliku
language.dat; po zapisaniu zmian w pliku
i zakończeniu edycji, zostanie automatyczne wygenerowany format
latex.fmt zawierający
wybrane wzorce dzielenia oraz mechanizm Babel przełączania języków;
texconfig tworzy ponadto dowiązanie (lub program)
latex.fmtutil --byfmt latex; texlinkspdfetex --ini --progname=latex latex.inipdfetex).
W instalacji MiKTeX (od wersji 2.0) należy uruchomić menu
MiKTeX Options, zaznaczyć w podmenu
Languages: polish reguły przenoszenia wyrazów, po czym
w menu TeX Formats wygenerować (przyciskiem
Build) nowy format latex.fmt, zawierający
polskie wzorce.pdflatex.fmt dla tworzenia plików PDF
tworzony jest analogicznie.
platex
(lub pdfplatex dla pdfTeX). Formaty te korzystają z ,,prywatnej''
kopii pliku language.dat z zadeklarowanymi od razu
polskimi i angloamerykanskimi wzorcami przenoszenia wyrazów.
Procedura opisana
w poprzednim punkcie pozwala na wygenerowanie takich formatów
za pomocą programu texconfig: menu
Formats
uruchamia edycję pliku fmtutil.cnf, należy tu
odblokować wiersz dotyczący formatu platex lub
pdfplatex (usunąć znak # przed deklaracją interesującego nas
formatu) i , po zapisaniu pliku, powrócić do menu nadrzędnego;
,,w tle'' zostanie wykonany program fmtutil;
utworzone zostanie ponadto dowiązanie
platex (pdfplatex).texconfig (fpTeX dla
Windows) procedura generowania formatu platex (lub
pdfplatex) da się przedstawić następująco:texmf/web2c/fmtutil.cnf (edytujemy
kopię tego pliku
znajdującą sią w lokalnym drzewie katalogów TeX-owych użytkownika
lub w drzewie przeznaczonym na lokalne konfiguracje; położenie
właściwego pliku pokaże uruchomienie polecenia
kpsewhich fmtutil.cnf);
platex lub pdfplatex (usunąć znak #);
fmtutil --byfmt platex; texlinks (lub
fmtutil --byfmt pdfplatex; texlinks).
MiKTeX Options, w podmenu
TeX Formats zaznaczyć format
PLaTeX (lub pdfPLaTeX) i utworzyć
(przyciskiem Build) potrzebne formaty.
W omawianych wyżej przypadkach tworzony jest plik formatu
platex.fmt (lub pdfplatex.fmt), który jest
umieszczany w katalogu właściwym dla tego rodzaju
plików, oraz tworzony jest program platex lub
pdfplatex (uruchamia on program tex lub
pdftex z odpowiednim formatem).
| amiga-pl.tcx | AmigaPL do PL |
| il2-pl.tcx | iso8859-2 (latin2) do PL |
| cp1250pl.tcx | Windows cp1250 do PL |
| cp852-pl.tcx | IBM cp852 do PL |
| macce-pl.tcx | Apple MacCE do PL |
| maz-pl.tcx | Mazovia do PL |
A oto przykład pliku LaTeX-owego:
%& --translate-file=cp1250pl
\documentclass[a4paper]{article}
\usepackage{polski}
\begin{document}
Polskie literki piszemy w standardzie Windows cp1250: .....
\end{document}
Jak widać, nasz plik ma krótką preambułę -- pakiet polski
korzysta domyślnie z zainstalowanych fontów PL (odpowiada mu układ
OT4, więc zbędna jest deklaracja \usepackage[OT4]{fontenc}).
Jeśli korzystamy
z fontów EC nasza preambuła powinna zawierać dodatkowy wiersz:\usepackage[T1]{fontenc}
ftp://sunsite.icm.edu.pl/CTAN/fonts/psfonts/polish/plpsfont/..pfb powinny znaleźć się w podkatalogu
texmf/fonts/type1/public/pl/ naszej instalacji, pliki
map fontowych (.map) w katalogu
texmf/fonts/map/dvips/pl/ zaś wektory kodowań
(.enc) -- w katalogu texmf/fonts/enc/dvips/pl/
W dystrybucjach opartych na Web2c zautomatyzowano, poprzez użycie programu
updmap, proces tworzenia map fontowych dla programów
dvips, pdftex
i dvipdfm. Poniżej omówiono więc jedynie czego ten proces
dotyczy.
Sterownik dvips (zamieniający wynik pracy TeX-a, plik DVI,
do formatu PostScript) wymaga aby deklaracje map fontowych
(dla fontów PL konkretnie zawartość texmf/fonts/map/dvips/pl/pl.map)
były dołączone do pliku texmf/fonts/map/dvips/updmap/psfonts.map.
Mapy fontowe można alternatywnie dołączyć w pliku
texmf/dvips/config/config.ps (lub jego lokalnej kopii),
dopisując wiersz:
p +pl.map
po deklaracji głównej mapy fontowej: p psfonts.map.
Aby fonty Type 1 były użyte przez program pdfTeX,
należy sprawdzić jakie mapy fontowe są deklarowane w pliku
texmf/fonts/map/pdftex/updmap/pdftex.map -- powinien on także
zawierać deklaracje map fontowych dla fontów PL.
W dystrybucjach wszystkie aktualnie dostępne polskie fonty
Type1 są gotowe do użycia zarówno przez program dvips,
pdftex, jak i dvipdfm .
Bardziej szczegółowe omówienie instalacji fontów Type1 zawarte jest w artykule Instalowanie fontów Type1/True Type.